Jesse Oude Egberink
Redakteur Duitslandweb

Weifelend, onzichtbaar en passief zijn enkele van de kwalificaties die deze week over Duitsland te lezen zijn in internationale media. In de Oekraïnecrisis wordt Duitsland een belangrijke rol toebedeeld, maar de nieuwe kanselier Olaf Scholz maakt de verwachtingen nog niet waar. In zijn partij is de omgang met Rusland altijd een splijtzwam.

Duitsland begint het jaar met snel stijgende coronacijfers en een discussie over een algemene vaccinatieplicht. Als voorzitter van de G7 speelt Duitsland op het internationale toneel een vooraanstaande rol, in een tijd van oplopende spanningen onder meer rond Oekraïne. 2022 is ook het jaar waarin de laatste Duitse kerncentrales moeten sluiten.

Nog voordat ze officieel vertrekt, wordt kanselier Merkel donderdagavond in Berlijn uitgezwaaid met een Zapfenstreich. Sinds het afscheid van Helmut Kohl in 1998 is het gebruikelijk dat de bondskanselier met deze militaire ceremonie door de Bundeswehr wordt bedankt voor de bewezen diensten. Merkel baarde opzien met de muziek die ze voor deze avond heeft aangevraagd.

Corona zo snel mogelijk terugdringen en een klimaatbeleid dat onderdeel wordt van alle beleidsterreinen. Dat zijn de belangrijkste opgaven voor de nieuwe Duitse regering, die vanmiddag haar regeerakkoord presenteerde. Beoogd kanselier Olaf Scholz (SPD), Groenen-voorzitters Annalena Baerbock en Robert Habeck en FDP-leider Christian Lindner straalden eensgezindheid uit en herhaalden nadrukkelijk hun goede samenwerking tijdens de coalitieonderhandelingen.

Hier geldt 2G, daar 3G; in Duitsland verschillen de coronamaatregelen per deelstaat, en dat kan voor Nederlandse reizigers nogal verwarrend zijn. Toch zit er systeem in. Daarbij bieden die verschillende aanpakken een kijk op de mogelijkheden die er zijn om het virus te bestrijden. Enkele voorbeelden uit Saksen, Beieren en Berlijn.

Hoe zorg je dat scholieren een historisch en cultureel bewustzijn ontwikkelen uit de lessen die ze krijgen op school? En hoe zorgt een docent ervoor dat hun leerlingen bewust omgaan met informatie over geschiedenis en cultuur, die ze uit andere bronnen krijgen? Deze vraagstukken stonden centraal bij de nascholingsconferentie Teaching Cultural and Historical Awareness (TCHA), georganiseerd door het Duitsland Instituut Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Oost-Duitsers staan bekend om hun voorliefde voor naakt recreëren. De Freikörperkultur, vaak aangeduid met de afkorting FKK, is een diepgewortelde Duitse traditie. Met name aan de Oostzeestranden van Oost-Duitsland liggen strandgangers nog graag in hun adamskostuum aan het water.

De Alternative für Deutschland (AfD) kwam in 2017 voor het eerst in de Bondsdag en heeft op 26 september bewezen geen eendagsvlieg te zijn. De rechtspopulistische partij komt met een fractie van 82 zetels in de Bondsdag. Dat opent de deuren naar een enorme pot met geld: gevestigde partijen hebben recht op flinke subsidies voor een gelieerde stichting. Dat de AfD daar nu aanspraak op maakt, zorgt voor veel weerstand.

Op 9 oktober is het precies twee jaar geleden dat er in Halle, Saksen-Anhalt, een aanslag op een synagoge werd gepleegd. Twee mensen kwamen daarbij om het leven. De aanslag veroorzaakte een schokgolf in Duitsland.

SPD-leider Olaf Scholz maakt een goede kans Angela Merkel op te volgen als kanselier van Duitsland. Zijn naam dook de afgelopen jaren op in verschillende financiële schandalen, maar dat deed geen afbreuk aan zijn imago van betrouwbaar en ervaren bestuurder.